ตระหนักรู้ในคุณค่าและความหมาย

nippp
จิปาถะ
ตระหนักรู้ในคุณค่าและความหมาย
1
ภิกษุณีชุนโด อาโอยามา (2549:50) กล่าวว่า “ชีวิตมนุษย์เปรียบเหมือนเทียนไข ที่พ่อแม่ครูบาอาจารย์ช่วยกันจุดแสงสว่างให้ จากนั้นจึงสว่างไสวอยู่อย่างนั้น และท้ายที่สุดมันก็จะหลอมละลายด้วยความร้อนจากแสงของตัวมันเองจนเทียนหมดเล่ม การ “เผาตัวเอง” ด้วยความเพียรของเราเองเท่านั้น ก็จะสามารถเปล่งแสงสว่างและความอบอุ่นให้แผ่ออกมารอบๆตัวเราได้” การเปรียบเทียบนี้เน้นที่การพึ่งตนเอง
2
แต่ในความเป็นจริงแล้ว เทียนไขทุกเล่มมิได้มีวิถีที่ราบรื่นเช่นนั้น กระแสลมคืออุปสรรค์สำคัญของเทียนไขทุกเล่มที่ถูกจุด เว้นแต่เทียนไขที่ถูกจุดอยู่ในครอบแก้ว ส่วนเทียนไขที่ถูกจุดอยู่กลางแจ้ง กระแสลมแรงที่พัดมาในทุกทิศทางอย่างไร้ระบบและระเบียบนั้น เป็นอุปสรรค์สำคัญของประสบการณ์ที่ท้าทายของชีวิต ที่ทำให้สามารถเรียนรู้สิ่งต่างๆได้อย่าง หลากหลาย ทั้งดีและร้าย และสามารถนำมาใช้ประโยชน์ต่อไปได้อย่างไม่สิ้นสุด
3
เมื่อตลอดปีที่แล้ว กัลยาณมิตรของผม ผู้ช่วยศาสตราจารย์นิพนธ์ ทวีกาญจน์ มีอาการเท้าบวมและเป็นแผลเรื้อรังที่เท้า อาการนี้เกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุ แพทย์ได้พยายามตรวจวินิจฉัย ซึ่งใช้เวลานานเป็นปี กว่าจะวินิจฉัยได้ว่า อาการดังกล่าวเป็นผลกระทบจากยา ดังนั้นเมื่อหยุดยา อาการของโรคก็หายเป็นปกติ
4
การหายจากโรคภัยไข้เจ็บที่ไม่ทราบสาเหตุได้นั้น ถือเป็นเรื่องมหัศจรรย์อย่างยิ่งของชีวิต เป็นประสบการณ์ที่ทำให้เกิดการเรียนรู้สรรพสิ่งได้อย่างหลากหลาย และด้วยหัวใจที่เข้มแข็ง และจิตที่สงบนิ่ง รวมทั้งความเข้าใจธรรมชาติของการ เกิด แก่ เจ็บ ตาย ว่าเป็นเรื่องปกติของมนุษย์ ดังนั้นไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้น จะเจ็บไข้ได้ป่วยอย่างไร ก็จะต้องอยู่กับมันให้ได้ และอยู่กับมันอย่างมีความสุข และท่านก็สามารถทำได้เป็นผลสำเร็จ
5
ถ้าชีวิตมนุษย์เปรียบเหมือนเทียนไขอย่างที่ ภิกษุณีชุนโด อาโอยามา กล่าวไว้ การเจ็บไข้ได้ป่วยของ ผู้ช่วยศาสตราจารย์นิพนธ์ ทวีกาญจน์ ก็เปรียบเหมือน เทียนไขที่ถูกกระแสลมพายุพัดกระหน่ำ ให้เปลวเทียนลู่โอนเอนสะบัดพลิ้ว
ไปตามสายลม และไม่ว่ากระแสลมจะรุนแรงอย่างไร เทียนไขเล่มนี้ก็ไม่ดับ เพราะใกล้ๆกันนั้น มีมือที่อบอุ่นด้วยความรักและห่วงใยอย่างแท้จริงของภรรยา คือ อดีตผู้อำนายการโรงเรียนพระยามนธาตุราชศรีพิจิตร์ คุณประนอม ทวีกาญจน์ รวมทั้งลูกหลาน ตลอดจนกัลยาณมิตร ได้ช่วยกันเป็นกำลังใจประคับประคอง ปกป้อง แสงเทียนนั้นให้สามารถดำรงอยู่ได้ และเมื่อกระแสลมสงบลงแล้ว แสงเทียนที่ริบหรี่นั้น ก็ได้เปล่งประกายแสงเจิดจ้าขึ้นมาอีกครั้งอย่างตระหนักรู้ในคุณค่าและความหมายของสรรพสิ่ง และจะเปล่งแสงประกายเช่นนี้อยู่อีกนานเท่านาน เพราะเทียนไขเล่มนี้ยังเหลืออีกยาว
6
ท่าน ผู้ช่วยศาสตราจารย์นิพนธ์ ทวีกาญจน์ ครับ สติปัญญาและความรู้ทางศิลปะโดยเฉพาะทัศนะและมุมมองที่แหลมคมในการวิพากษ์ผลงานศิลปะของท่านนั้น ยังมีคุณค่าต่อวงการศิลปะอยู่เสมอ ถึงวันนี้ผมคิดว่าท่านยังมีเวลาอีกเหลือเฟือครับ
……………
อ้างอิง
ภิกษุณีชุนโด อาโอยามา,ช่อฟ้า เจตนาวีระบุตร แปล.(2549).งามอย่างเซน เมล็ดพันธุ์แห่งธรรม จากมุมมองของ
ผู้หญิง.นครนายก: เสมสิกขาลัย.

Comments are closed.