วันพุธที่ 3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2564

จิปาถะ เรื่องสั้น อีเปรต (เลิกทาส)

3

ผ่านไปหลายวันแล้วครับ  23  ตุลาคม วันปิยมหาราช วันคล้ายวันสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 แห่งราชวงค์จักรี วันนี้ไม่รู้อย่างไร ผมคิดถึงพระราชกรณียกิจสำคัญเป็นจำนวนมาก เช่น การศึกษา การพยาบาลและสาธารณสุข การปกครอง การคมนาคม ฯลฯ ของพระองค์ท่าน ที่เกิดจากพระราชปรีชาญาณและสายพระเนตรอันยาวไกล นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณต่อประเทศชาติบ้านเมืองของเราเป็นอเนกอนันต์ ที่สำคัญที่สุดคือ “การเลิกทาสและไพร่”

เมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2448 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงประกาศใช้ “พระราชบัญญัติเลิกทาส ร.ศ. 124” และ “พระราชบัญญัติลักษณะเกณฑ์ทหาร ร.ศ. 124” ถือเป็นการเลิกระบบทาสและระบบไพร่ในสยามประเทศ โดยในส่วนของทาสนั้น พระราชบัญญัติเลิกทาส ร.ศ. 124 ให้ลูกทาสทุกคนเป็นไทตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2448 ส่วนทาสประเภทอื่นที่มิใช่ทาสในเรือนเบี้ย ทรงให้ลดค่าตัวเดือนละ 4 บาท นับตั้งแต่เดือน เมษายน พ.ศ. 2448 เป็นต้นไป นอกจากนี้ยังมีบทบัญญัติป้องกันมิให้คนที่เป็นไทแล้วกลับไปเป็นทาสอีก ทำให้วันที่ 1 เมษายนเป็นที่รู้จักกันใน “วันเลิกทาส”(https://thestandard.co/onthisday01042448/)

ผมโชคดีมากที่เกิดหลังจากได้มีการเลิกทาสไปแล้วถึง 36 ปี ถ้าผมเกิดก่อนหน้านั้น ผมก็คงจะเป็นทาสไปแล้ว และลูกหลานผมก็คงจะเป็นทาสไปด้วย จึงขอน้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่านเป็นล้นพ้นอันหาที่สุดมิได้

แต่ท่านทราบไหมว่า ที่มหาวิทยาลัยสารขัณฑ์ ถึงแม้จะมีการเลิกทาสนานมาแล้ว แต่ที่นั่นยังมีอธิการบดี หรือนางแต้ม ตัวละครของผม ยังทำตัวเป็นนายทาส โดยมีนายกสภาฯ กรรมการสภาฯ และทีมผู้บริหารเป็นทาสบริวาร  มีพนักงานมหาวิทยาลัยทั้งสายผู้สอนและสายสนับสนุนการสอนตลอดจนลูกจ้างส่วนใหญ่ต้องจำยอมตกเป็นทาส  แต่มีบางส่วนที่ชื่นชมยินดีที่จะเป็นทาสและเป็นไพร่ ดังจะเห็นบริวารทาสสาวแก่แม่หม้าย หมอบคลานใกล้ชิดติดตามนาง อยู่ในห้องโอ่อ่าสีม่วงคราม ยังกับฮาเร็ม ทุกคนยิ้มระรื่นและภาคภูมิใจที่ได้เป็นทาส

แต่ก็ยังมีอีกส่วนหนึ่งที่พยายามต่อสู้ให้หลุดพ้นจากระบบทาส แต่ก็ถูกเล่นงานอย่างหนัก ไม่ว่าจะถูกฟ้องในข้อหาหมิ่นประมาทหลายคดี บางคดีฟ้องทั้งที่ศาลและที่โรงพัก  และฟ้องอย่างเดียวยังไม่พอ ยังตั้งกรรมการสอบสวนวินัยร้ายแรงเพื่อจะไล่ออกจากราชการให้ได้อีกด้วย  การกระทำดังกล่าวเป็นการพยายามนำระบบทาสมาใช้อีก  ถือเป็นการบังอาจ ไม่สนองพระราชปณิธาน ในหลวง รัชกาลที่ 5 แบบนี้ต้องตัดหัวเจ็ดชั่วโครตเท่านั้น ให้จำใส่ใจไว้ อีเปรต

….