วันศุกร์ที่ 11  ธันวาคม  2563

จิปปาถะ  เรื่องสั้น โจรขโมยเงินเดือน (เม กะ มุ อุ)

11

คืนนั้น เวลาประมาณ 19.30 น. นางแต้มล๊อกประตูห้องทำงาน เดินเหม่อลอยขึ้นไปบนดาดฟ้าตึก 15 ชั้น นางล็อกกุญแจเพื่อไม่ให้ใครขึ้นไปเห็น นางนั่งจับเจ่าอยู่ในความมืดข้างประตูทางออกเป็นชั่วโมง สีหน้าเศร้าหมอง น้ำตาตลอ นางคิดไม่ตกกับปัญหาที่รุมเร้าจนไม่รู้จะทำอะไรก่อนหลัง  นางใช้มือทั้งสองขยุ้มผมตัวเองอย่างเกลียดชัง สุดท้ายก็อดคิดถึงพ่อไม่ได้  ความจริงพ่อให้คาถาสำหรับการเป็นผู้บริหารมาตั้งแต่เริ่มทำหน้าที่ใหม่ๆแล้ว จำได้หมดทุกคำพูดที่พ่อสอน หัวใจคาถา สำหรับผู้บริหาร เม กะ มุ  อุ ก็ท่องท่องเช้าเย็นไม่เคยขาด  ความหมายก็จดจำได้อย่างแม่ยำ

พ่อบอกว่า “ตำแหน่งผู้บริหาร หรือเก้าอี้ที่ลูกนั่งนั้น เป็นเก้าอี้ของพรหม  เป็นเก้าอี้ศักดิ์สิทธิ์  ที่จารึกหัวใจคาถาพรหมวิหาร 4 ไว้  คือ  เม  กะ  มุ  อุ  ผู้ที่จะนั่งได้อย่างตลอดลอดฝั่ง บริหารงานให้สำเร็จลุล่วงไปด้วยดี มีคนรักใคร่เชิดชู ต้องเป็นผู้ที่มีจิตใจอย่างพรหมเท่านั้น

 คำว่า พรหม แปลว่า ประเสริฐ วิหาร แปลว่า ที่อยู่  คำว่า พรหมวิหาร หมายความว่า เอาใจจับอยู่ในอารมณ์แห่งความประเสริฐ หรือเอาใจไปขังไว้ในความดีที่สุด ซึ่งมีคุณธรรม 4 ประการ คือ เมตตา  กรุณา มุทิตา  อุเบกขา  อันเป็นธรรมประจำใจอันประเสริฐ  ธรรมที่ต้องมีไว้เป็นหลักใจและกำกับความประพฤติ จึงจะชื่อว่าดำเนินชีวิตหมดจด  และปฏิบัติต่อมนุษย์และสัตว์โดยชอบ 

นางแต้มใช้มือเช็ดน้ำตาที่ไหลซึม พ่อได้อธิบายหัวใจคาถาต่อไปว่า

 เม   ย่อมาจาก   เมตตา  แปลว่า ความรัก มีความปรารถนาดีอยากให้เขามีความสุข มีจิตอันแผ่ไมตรีและคิดทำประโยชน์แก่มนุษย์และสัตว์ ทั่วหน้า

กะ    ย่อมาจาก    กรุณา  แปลว่า ความสงสาร คิดช่วยให้พ้นทุกข์ ใฝ่ใจในอันจะปลดเปลื้องบำบัดความทุกข์ยากเดือดร้อนของปวงสัตว์

 มุ     ย่อมาจาก    มุทิตา  แปลว่า ความยินดี ในเมื่อผู้อื่นอยู่ดีมีสุข มีจิตผ่องใสบันเทิง กอปรด้วยอาการแช่มชื่นเบิกบานอยู่เสมอ ต่อสัตว์ทั้งหลายผู้ดำรงในปกติสุข พลอยยินดีด้วยเมื่อเขาได้ดีมีสุข เจริญงอกงามยิ่งขึ้นไป

 อุ      ย่อมาจาก    อุเบกขา  แปลว่า  ความวางเฉย ความวางใจเป็นกลาง อันจะให้ดำรงอยู่ในธรรมตามที่พิจารณาเห็นด้วยปัญญา คือมีจิตเรียบตรงเที่ยงธรรมดุจตราชู  ไม่เอนเอียงด้วยรักและชัง พิจารณาเห็นกรรมที่สัตว์ทั้งหลายกระทำแล้ว อันควรได้รับผลดีหรือชั่ว สมควรแก่เหตุอันตนประกอบพร้อมที่จะวินิจฉัยปฏิบัติไปตามธรรม รวมทั้งรู้จักวางเฉยสงบใจมองดู ในเมื่อไม่มีกิจที่ควรทำ  เพราะเขารับผิดชอบตนได้ดีแล้ว  เขาสมควรรับผิดชอบตนเอง หรือเขาควรได้รับผลอันสมกับความรับผิดชอบของตน

 ผู้ดำรงในพรหมวิหาร ย่อมช่วยเหลือมนุษย์สัตว์ทั้งหลายด้วยเมตตากรุณา  และย่อมรักษาธรรมไว้ด้วยอุเบกขา  ดังนั้น  แม้จะมีกรุณาที่จะช่วยเหลือปวงสัตว์แต่ก็ต้องมีอุเบกขาด้วยที่จะมิให้เสียธรรม (ป.อ. ปยุตฺโต).

ลูกก็ท่องแล้ว  “เม กะ มุ อุ”   ท่องทุกวัน แล้วทำไม ถึงต้องมาเป็นแบบนี้

มีเสียงเหมือนเสียงพ่อดังมาว่า “คาถานั้น มิได้มีไว้ท่อง  ลูกต้องภาวนาหัวใจคาถาและต้องปฏิบัติตามหัวใจคาถานั้นด้วย”

นางแต้มร้องกี๊ดดด  “แล้วทำไมพ่อถึงไม่บอกตั้งแต่แรกละว่า “ต้องปฏิบัติด้วย”

…