จิปาถะ

เรื่องสั้น หัวใจเปื้อนชอล์ก เชโรกี  2

228

“ฉันรู้สึกเศร้าและเจ็บปวดกับเรื่องชนเผ่า เชโรกี ที่เธอเล่าให้ฟังจริงๆ” นางแต้มทำตาละห้อยอ้อนคุณชวด

“ฉันไม่เชื่อหรอกว่าเธอจะรู้สึกเศร้าและเจ็บปวดจริงจังอะไร”

สีหน้าของนางแต้มเปลี่ยนเป็นนิ่งสนิทราวกับน้ำในรอยตีนควาย ดวงตากลอกไปมาดูลุกลี้ลุกลน เป็นอาการของคนถูกแทงใจดำ  ถามด้วยเสียงบางเบาว่า “เธอรู้ได้อย่างไร”

“การสื่อสารนั้น นอกจากมนุษย์จะใช้ทั้งภาษาพูดและภาษาเขียนแล้ว มนุษย์ยังใช้ภาษาท่าทางด้วย  แต่ไม่ว่ามนุษย์จะใช้ภาษาอะไร  สิ่งหนึ่งที่มีความสำคัญมากที่สุด คือ “ความจริงใจ” ถ้าขาดความจริงใจเสียแล้ว เพียงแค่เห็นสายตา ท่าทาง และสำเนียงที่พูด คนฟังก็จะรู้ได้ทันทีว่าคนพูดคิดอย่างไร มีความจริงใจหรือเปล่า  ดังความใน “นิราศเดือน” ซึ่งแต่งโดยนายมี หรือหมื่นพรหมสมพัตสร ศิษย์คนหนึ่งของสุนทรภู่ เกิดในสมัยรัชกาลที่ 1 ความว่า

“อันว่ารักเขามักรู้   หูตาบอกเหตุสังเกตง่าย

เจรจาพาทีมีแยบคาย   อย่าหมายว่าจะปิดไม่มิดเลย” (อ้างจากสุมิตร คุณานุกร.2519:12)

จากกวีนิพนธ์บทนี้ จะเห็นว่า  “หูตาบอกเหตุสังเกตง่าย”  เป็นการใช้ภาษาท่าทาง ที่บอกให้รู้ถึงความรู้สึก

ส่วน “เจรจาพาทีมีแยบคาย”  เป็นการสื่อสารด้วยภาษาพูด และที่ยกมาอ้างนั้นเป็นการสื่อสารด้วยภาษาเขียน

ที่อธิบายมานี่แหละ คือสิ่งที่ฉันรู้ว่าเธอไม่ได้เศร้าและเจ็บปวดจริงจังอะไร”

229

คุณชวดนี่  ไม่ว่าฉันจะคิดจะพูดหรือแสดงท่าทางอย่างไรเธอก็รู้ไปหมดซะทุกอย่าง ซินะ

ก็ไม่ยากนี่ แค่ดูตาและท่าทางนิดๆหน่อยๆเท่านั้น ก็รู้แล้วว่าเธอคิดอย่างไร

หมายความว่าอย่างไร  อธิบายมาซิ

สายตามนุษย์ที่มองหรือจ้องมองสิ่งต่างๆนั้น เป็นเสมือนหน้าต่างของอารมณ์   ซึ่ง อัลแลน พีส.(2521 :103) กล่าวว่า เมื่อมอง “ม่านตาจะขยายออกและหดลงตามท่าทางและอารมณ์ที่เปลี่ยนไปของบุคคล เมื่อบุคคลที่ตื่นเต้นตกใจ ม่านตาของเขาจะขยายออกเป็นสี่เท่าของขนาดปกติ ในทางตรงกันข้ามความโกรธหรืออารมณ์ในด้านลบ จะทำให้รูม่านตาหดเล็กลง ดังที่รู้จักกันทั่วไปว่า “ตารูเข็ม” หรือ “ตางู”

ฉะนั้น บางคนเวลาเจรจาทางธุรกิจจะใส่แว่นตาดำเพื่อปิดบังความคิดของเขาไม่ให้ใครรู้

ที่นี้ฉันก็ต้องหาแว่นตาดำมาใส่นะซิ  เธอจะได้ไม่รู้ว่าฉันคิดอย่างไร

ใช่ แต่เธอจะไปเอาแว่นตาที่ไหนล่ะ

แต่นั่นไม่สำคัญหรอก เพราะไม่ว่าเธอคิดหรือทำอย่างไร จะใส่แว่นตาดำ หรือแว่นตาแดง ฉันก็รู้อยู่ดี

เพราะอะไรล่ะ

เพราะฉันรู้จักเธอดี  เธอไม่เคยจริงใจกับใคร ฉันรู้ก่อนที่เธอจะอ้าปากพูดด้วยซ้ำ

…….

อัลแลน พีส. แดงดำดี หัวเมงพาน แปล.(2521) วิเคราะห์คนจากภาษาท่าทาง.กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์อินทรีย์.

สุมิตร คุณานุกร.(2519).ภาษาท่าทาง.กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์สถานสงเคราะห์หญิงปากเกร็ด.