จิปาถะ
วันที่ท่านอาจจะหนาว
กุศโลบาย หรือกลวิธี (Strategy) หมายถึง วิธีพลิกแพลง โดยอาศัยความรู้ความชำนาญ
ในทางการบริหาร กุศโลบาย คือแนวทางในการบริหารหน่วยงานให้ประสบผลสำเร็จตามปรัชญา วิสัยทัศน์และพันธกิจที่ได้ตั้งเป้าหมายไว้ ซึ่งมีวิธีดำเนินการง่ายๆด้วยคำถามว่า 1) ปัจจุบันเราอยู่จุดใด 2) เราต้องการไปให้ถึงจุดไหน และ 3) เราจะไปถึงจุดนั้นได้อย่างไร ข้อ 1 และ 2 อาจจะเป็นเพียงความคาดหวังเป็นจินตนาการ ซึ่งจะประสบผลสำเร็จได้จะอยู่ที่ ข้อ 3 คือ เราจะไปถึงจุดนั้นได้อย่างไร

การที่เราจะไปให้ถึงจุดนั้นให้ได้ จะขึ้นอยู่กับคุณสมบัติของผู้บริหารว่า มีภาวะผู้นำ มากน้อยแค่ไหน ซึ่งเรื่องนี้ไม่ยาก เพียงหาหนังสือเรื่องภาวะผู้นำของพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต) เล่มเล็กๆ เล่มเดียว เขาพิมพ์ถึง 28 ครั้งแล้ว และมีแจกกันทั่วไป อ่านและนำไปปฏิบัติให้ได้ก็จบ เป็นผู้บริหารที่ดีได้อย่างสบาย

แต่ปรากฏว่า มีหน่วยงานบางแห่งยังมีเรื่องทะเลาะกันไม่จบ เนื่องจากผู้บริหารขาดภาวะผู้นำข้อสำคัญ คือ พรหมวิหารธรรม “เป็นธรรมสำหรับคนที่จะอยู่ร่วมกับคนอื่นในสังคมในฐานะเป็น “พรหม” คือ เป็นผู้มีศักยภาพในการที่จะสร้างสรรค์และธำรงรักษาสังคมไว้” (พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต) (2557: 35) และเนื่องจากผู้บริหารขาดศักยภาพดังกล่าว เรื่องการพัฒนาหน่วยงานให้เจริญก้าวหน้าไปสู่เป้าหมายที่ตั้งไว้ก็เป็นอันว่าเลิกคิดกัน เพราะมัวแต่ใช้เวลาคอยจับผิดกัน แย่งผลประโยชน์กัน กลั่นแกล้งกัน ทะเลาะเบาะแว้ง ข่มขู่ให้เกรงกลัวกัน มีคดีฟ้องร้องกัน ฯลฯ เมื่อเป็นเช่นนี้ จึงสามารถคาดเดาได้อย่างมั่นใจว่า หน่วยงานนี้จะต้องตกต่ำไปอีกนานพอสมควร

สิ่งที่ผมอยากจะแนะนำบุคลากรที่อยู่ในหน่วยงานเช่นที่ว่านี้ก็คือ ให้ระมัดระวังให้ดี ตอนนี้ผู้บริหารสามารถปิดตา ปิดหู ปิดปากท่านได้ วันหนึ่งเขาก็จะปิดจมูกท่าน ถึงวันนั้นท่านจะหนาว
…
อ้างอิง
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต) (2557).ภาวะผุ้นำ.พิมพ์ครั้งที่28.กรุงเทพฯ : มูลนิธิเปรียญธรรมสมาคมแห่งประเทศไทย.